Steteskop cihazlarının kullanımı, doktorluk mesleğine ilgi duyanların en çok merak ettiği konular arasında yer alır. Doktorlar ile bütünleşmiş bir medikal ekipman olan steteskop, adeta hekimliğin bir sembolüdür. Non invaziv bir muayene prosedürünün parçası olarak kabul edilen steteskop ekipmanları, tıp uzmanlarının veya asistan doktorların en çok kullandığı cihazlar arasında yer alır.

Steteskop Nedir?

Steteskop cihazı, doktorların bir hastanın göğüs boşluğunu, kalbini ve çeşitli nabız noktalarını dinlemek için kullandıkları bir teşhis ekipmanıdır. Doktorlar ile bütünleşen steteskop aletleri, yüzyıllar boyunca hekimlerin doğrudan kulağını dayayarak hastaları muayene etmesini kolaylaştıran bir alettir. Tıbbi olarak acil oskültasyon adı verilen bu dinleme sürecinde daha etkili sonuçlara ulaşmak için steteskop isimli alet geliştirilmişti.

İlk olarak Fransız bir doktor tarafından 19. yüzyılın başlarında icat edilen steteskop, bugünkü modern görünümünden farklı bir yapıdadır. Kadın hastaları kulağını dayayarak dinlemekten rahatsız olan doktor, bu işlemi daha kolay ve pratik bir şekilde yapabilmek için steteskop aletini geliştirmiştir.

Steteskop Ne İşe Yarar?

Steteskop cihazının temel işlevi, bir hastanın göğüs boşluğunu, kalbini ve çeşitli nabız noktalarını dinlemektir. Bu sayede doktorlar veya asistan hekimler, hastanın rahatsızlığı ve sağlık sorunları hakkında teşhis koyabilirler. Modern steteskoplar, şeffaf plastik diyaframlı çan şeklini andıran bir tasarıma sahiptir. Steteskop kullanarak hastanın muayenesi konusunda şu teşhisler yapılabilir:

  • Hastanın kalp atışları duyulabilir.
  • Sıvı tutulması veya hava yollarının daralması tespit edilebilir.
  • Acil oskültasyon adı verilen muayene prosedürünü gerçekleştirebilir.
  • Pek çok iç organın sağlık durumu dinlenebilir. 

Bu cihazın yanında bir lastik boru uzunluğu ve çift plastik kulaklığa sahip içi boş metal kulaklıklar vardır. Böylelikle steteskop cihazı kullanarak hastaların muayenesi daha kolay ve pratik bir hal almaktadır.

Steteskop Nasıl Kullanılır?

Steteskop kullanımı sırasında hastanın derin nefes alıp vermesi gerekir. Cihazın parçalarından biri olan disk şeklindeki diyafram, doktor tarafından doğrudan hastanın göğsüne veya sırtına yerleştirilir. Daha sonra steteskop kullanımı şu şekilde gerçekleşir:

  • Hastanın göğüs boşluğundan gelen sesler, diyafram ve zil aracılığıyla güçlendirilir.
  • Sesler steteskop ekipmanındaki içi boş lastik tüp ve kulaklıktan geçer.
  • Sesler doktorun kulaklarına sıkı oturan kulaklık uçlarına ulaşır.
  • Hava yollarının daralması gibi hastadaki anormal sesler, eğitimli tıp uzmanları tarafından kolaylıkla tespit edilebilir. 

Doktorların sık sık kullandığı steteskop cihazı ile kalp atışları da dinlenebilir. Diyafram solunum muayeneleri için kullanılsa da steteskop ile de bazı kalp muayeneleri yapılabilir. Hastanın kalp atış hızını elektronik olarak okumak için bir kalp monitörü kullanılması yeterlidir. Ancak steteskop cihazları, elektronik ekipmanla ölçülemeyen diğer normal olmayan durumlarda etkili bir cihazdır.

Steteskop Hangi Durumlar İçin Kullanılır?

Steteskop kullanım durumları, genellikle hastanın iç organlarındaki işleyişi tespit etmek üzerinedir. Sesleri yükselterek hekimin rahatça duymasını sağlayan steteskop ekipmanlarının en sık kullanıldığı alanlar şunlardır:

  • Hastanın kalp basıncını ölçmek
  • Derin nefes alıp veren hastanın akciğer seslerini incelemek
  • Kalp seslerini değerlendirmek
  • Bağırsak seslerini duymak
  • Karaciğer açıklığının ölçülmesi
  • İşitme cihazı olarak kullanımı

Görüldüğü üzere steteskop cihazlarının medikal muayene anlamında pek çok farklı durumda kullanıldığı sabittir. Bu yüzden doktorlar ile bütünleşen bir tıbbi ekipman olan steteskop, düşük perdeli sesleri algılamak için en iyi yöntemdir. Kalp sesleri için de kullanılan steteskop, tıp alanında uzman kişiler tarafından kullanılmalıdır. Ayrıca steteskop ekipmanları tıpkı kulak zarı gibi titreşen kapalı bir zar olduğu için zarar görmeden kullanılmasına önem verilmelidir.